Podsumowanie 2024

Podsumowanie 2024

W pażdzierniku 2024 roku odbyła się międzynarodowa kampania „MUZYKA – Wsparcie Osób w Depresji” z okazji Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego. W jej ramach chóry z 29 miast w 6 krajach organizowały różnorodne wydarzenia, takie jak koncerty, próby otwarte, warsztaty oraz śpiew podczas liturgii. Celem było wykorzystanie muzyki do zwiększania świadomości o depresji i promowania muzykoterapii. Odbyły się również dwa webinary (jeden z nich: "Śpiewanie i właściwa suplementacja żywieniowa mogą zmniejszyć objawy depresji" został nagrany)  i pilotażowy projekt z udziałem pacjentów onkologicznych, a chóry współpracowały z terapeutami, by wzbogacić programy swoich wydarzeń o elementy wsparcia psychologicznego.

Badania naukowe potwierdzają korzystne działanie śpiewu zbiorowego na zdrowie, w tym zdrowie psychiczne. Listę takich badań można znaleźć np. na stronie European Choral Association, największej europejskiej organizacji zajmującej się śpiewem chóralnym. Są one zebrane i przedstawione na stronie https://europeanchoralassociation.org/benefitsofsinging/ pod hasłem  #BenefitsOfSinging

Również raport Culture for Health, dotyczący wpływu kultury i aktywności kulturalnych na zdrowie i dobre samopoczucie, wydany w 2022 roku przez konsorcjum CultureForHealth w ramach programu Creative Europe, potwierdza, że uczestnictwo w działaniach artystycznych przyczynia się do poprawy zdrowia psychicznego i fizycznego. 

W kampanii odbyły się wydarzenia w następujących 29 miastach:

Wiedeń (Austria), Genua (Włochy),  Le Pradet (Francja), Helsingør (Dania), Wuppertal (Niemcy), Gostyń, Lublin, Dobre Miasto, Tychy, Olsztyn, Gliwice, Katowice, Zabrze, Siemianowice Śląskie, Cedry, Poznań, Kobiór, Wysowa Zdrój, Gorlice, Murowana Goślina, Warszawa, Kębłowo, Rzeszów, Brwinów, Gryfino, Banie, Widuchowa, Łódź

Lista uczestniczących chórów wraz z ich Partnerami Merytorycznymi

  • Kodaly Institute Wien 
  • SOL-MI-DO chór PSM I stopnia w Gostyniu. Partner: Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Gostyniu.
  • Lorien - Chór I LO w Lublinie. Partner: Poradnia Latarnia.
  • Chór Samorządowej Szkoły Muzycznej I st. w Dywitach 
  • LaurentiusChor Wuppertal
  • Laudate Dominum Tychy
  • Chór dziecięcy przy Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej. Partner: Centrum Psychiatrii Anima
  • Akademicki Zespół Muzyczny Politechniki Śląskiej. Partner: Wojciech Karpowicz
  • Chór Mieszany “Ogniwo”, Katowice
  • Chór Mieszany Klaster z Zabrza. Partner: Pracownia Logopedyczno-Pedagogiczna IN MELIUS
  • Chór Mieszany Gwiazda, Chorzów 
  • Chór Mam na Żuławach
  • Chór Kameralny Armia św. Jerzego z Poznania. Partner: Centrum Psychoterapii Integralnej Sp. z o.o., Poznań, prezeska Joanna Zapała
  • Ex animo Kobiór
  • Chór Galicyjski, Wysowa-Zdrój, Partner: Gabinet Psychologiczno-Logopedyczny Elżbieta Wansacz - Wysowa Zdrój
  • Cantores Carvatiani, Gorlice. Partner: Poradnia Zdrowia Psychicznego przy Szpitalu w Gorlicach
  • Chór Dziewczęcy Canzona oraz Zespół instrumentalny Ogniska Artystycznego, Muroiwana Goślina. Partner: Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Swarzędzu - filia w Murowanej Goślinie 
  • Cappella Filippina Genova
  • Chór Mam na Bemowie, Warszawa. Partner: Ośrodek pomocy społecznej Bemowo
  • Chór Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Kębłowie
  • Muzealny Chór Społeczny, Katowice. Partner: Centrum Medycyny Medica 
  • Schola 21:30, Katowice
  • Chór Akademicki Uniwersytetu Rzeszowskiego. Partner: Poradnia Psychologiczna & Ośrodek Psychoterapii Tabor
  • Chór Mam na Tarchominie
  • Chór Wydartych Domom Kur, Brwinów. Partnerki: Anna Sochacka, psychoterapeutka; Monika Cwajda, psychoterapeutka; Magdalena Gąssowska-Schmidt, psychoterapeutka
  • De levende Sthene, Helsingor 
  • Międzynarodowy Chór W Akcji
  • Żeński Zespół Wokalny “Eufonia”
  • Res Musica z Gryfina. Partner: Małgorzata Krawczak.
  • La clé des chants, Le Pradet

 

Relacje uczestników

- Nowo założony Kodály Institute Wien, który rozpoczął swoją działalność w maju 2024 roku, zorganizował flashmob „Sing Along” na rynku Karmeliter w sercu Wiednia 10 października 2024 roku. Mały zespół chóralny KIW przygotował znane kanony, popularne melodie oraz pieśni w kręgu, aby wspólnie muzykować z przechodniami oraz osobami, które odpowiedziały na zaproszenie na flashmob rozpowszechnione w mediach społecznościowych, na stronie internetowej lub drogą ustną. W dniu wydarzenia musieliśmy zmierzyć się z nagłą zmianą pogody – wczesnym popołudniem zaczęło mocno padać. Część śpiewaków odwołała swój udział, a my musieliśmy podjąć decyzję, czy kontynuować, czy odwołać wydarzenie. Ostatecznie spotkała się grupa wytrwałych uczestników i, jakby cudem, deszcz przestał padać 10 minut przed rozpoczęciem i przerwał na 45 minut. Dzięki temu udało nam się zrealizować wydarzenie z małą grupą odważnych śpiewaków. Z powodu pogody na rynku było mniej ludzi niż zwykle, ale każdy zatrzymywał się na chwilę, aby posłuchać. Jednak nikt nie odważył się przyłączyć do śpiewania. Kiedy deszcz znów zaczął padać, musieliśmy zakończyć i udaliśmy się na herbatę do baru na rynku, gdzie wspólnie zastanawialiśmy się nad całą sytuacją, będąc szczęśliwi i dumni, że udało nam się tak dobrze razem zaśpiewać. Podczas całego okresu przygotowań, promocji i realizacji flashmobu otrzymaliśmy wiele pozytywnych reakcji na temat wartości tej kampanii i jej różnorodnych działań. Wspólne śpiewanie jest powszechnie postrzegane jako wspaniały sposób zwrócenia uwagi na temat depresji, a jednocześnie jako antidotum na nią. W 2025 roku na pewno ponownie weźmiemy udział w tej inicjatywie. Petra Pirolt, Kodály Institute Wien

- Jako Chór Mieszany Gwiazda 9.10. 2024 roku zorganizowaliśmy próbę otwartą. W promocji akcji wsparł nas Starochorzowski Dom Kultury. Sami chórzyści bardzo pozytywnie odnieśli się do przedsięwzięcia, opowiadali o swoich doświadczeniach odnośnie depresji a także o tym jak korzystnie wpływa na nich śpiew w chórze. Komentarz jednej z chórzystek: “Muzykoterapia w tej formie naprawdę działa nie tylko antydepresyjnie ale też w ćwiczeniu pamięci np. po udarach... Sama się o tym przekonałam”. Na próbie śpiewaliśmy kanon “Jak wielką moc posiada śpiew”. Szkoda, że nie nagraliśmy naszego wykonania, gdyż było wyjątkowe - przyświecało nam niecodzienne przesłanie.  Żałowaliśmy, że nie mieliśmy gości, ale myślę, że taka próba dla nas samych była bardzo ważna. Danuta Domańska-Garczarczyk, dyrygentka Chóru Mieszanego Gwiazda z Chorzowa.

- Organizacja tego wydarzenia, sama w sobie, dodała takiego powiewu świeżości, w tym cotygodniowym przygotowywaniu prób. Było to czymś innym, a jednocześnie próg wejścia był niski. Można było "przyjść" z tym, co się ma. Paradoksalnie to zachęciło mnie, żeby zrobić coś więcej, czyli poprosić jedną z uczestniczek - psycholog - o opowiedzenie paru słów o depresji. Do tego doszedł jeszcze pomysł, by nasza dyrygentka przeprowadziła warsztat muzyczny i nauczyła nas nowej piosenki - o zakładaniu chórów, którą ćwiczymy do dziś. Samo przygotowywanie spotkania miało już więc charakter antydepresyjny :) Dzięki tej akcji - która w naszym przypadku była próbą otwartą - przyszło sporo dodatkowych osób. Mogliśmy zatrzymać się wśród biegających wokół dzieci nad tematem depresji i nauczyć się czegoś nowego. Projekt - Muzyka - wsparcie osób w depresji - świetnie wpisuje się w działania naszego chóru, czyli w profilaktykę depresji okołoporodowej. Żaklina Czekała - liderka Chóru Mam na Żuławach.

- Dziękujemy serdecznie za ciepłe słowa i za przesłany dyplom! Udział w tegorocznej edycji Akcji był dla nas niezwykle inspirującym doświadczeniem. Całe wydarzenie przebiegło w świetnej atmosferze, a uczestnicy wykazali się dużym zaangażowaniem. Jesteśmy wdzięczni za możliwość współpracy i już teraz cieszymy się na kolejne edycje. Z wyrazami szacunku i pozdrowieniami, Chór Akademicki Uniwersytetu Rzeszowskiego 

- Cały pomysł na depresję polega na próbie rozwiązania pierwszych kroków lub objawów, które wyglądają jak stres: w naszym podejściu zdecydowałam się rozpocząć próbę chóru i zakończyć ją bez mówienia członkom chóru o celu projektu. Przede wszystkim chciałam zobaczyć różnicę w ich zachowaniu przed i po 2-godzinnej próbie. Program próby obejmował kolędy (wybór dla pozytywnego nastroju). A potem wpływ na chórzystów był naprawdę niesamowity - śpiewaliśmy całe 2 godziny na stojąco z uśmiechem na twarzy, z 15 minut ową bardzo aktywną przerwą na kawę! Więc mogłam wywnioskować, że w naszej kampanii przeciwko depresji jesteśmy od niej dalecy i staramy się przekazać ten nastrój innym, którzy uczestniczą w naszych koncertach (a publiczność faktycznie zauważa, że ​​chórzyści wyglądają na szczęśliwych i to się im udziela). W naszym przypadku było to małe badanie ;) Anahit Mughnetsyan, Chór De levende Sthene, Helsingør, Dania.

 

Projekt pilotażowy “Śpiewamy dla zdrowia” w partnerstwie z Górnośląską Fundacją Onkologiczną w Gliwicach

Jednym z wydarzeń, które zorganizowała Fundacja Chórtownia we współpracy z Górnośląską Fundacją Onkologiczną działającą na rzecz Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Gliwicach był podprojekt “Śpiewamy dla zdrowia” - pilotażowe próby chóru dla pacjentów onkologicznych i ich rodzin. Próby na terenie Instytutu Onkologii przeprowadziła Justyna Dziuma oraz Gabriela Majerowska. Szczegółowy opis tego działania znajduje się pod adresem https://depresja.chortownia.org/news/onkopilotaz2024

 

Podsumowanie opiekuna merytorycznego Akcji

Akcja "Muzyka - wsparcie osób w depresji" odnosi się do niezwykle ważnego tematu, jakim jest choroba, dotykająca coraz większą część społeczeństwa. Jednakże tym, co stanowi największą wartość wydarzenia jest fakt, iż skupia się ono nie wokół objawów i zagrożeń płynących z depresji, co na sposobach radzenia sobie oraz wychodzenia z niej. Planując Akcję chcieliśmy wziąć pod uwagę zwłaszcza pozytywny wpływ muzyki i kolektywnego śpiewu, mając świadomość, że są to aspekty, których pozytywne oddziaływanie poparte jest licznymi badaniami naukowymi. Na tej bazie już po raz czwarty udało się rozsiać ideę benefitów śpiewu w środowisku międzynarodowym, nie ograniczonym jedynie do chórzystów czy dyrygentów, lecz do osób, których depresja dotknęła bezpośrednio. Z licznych stron docierają do nas informacje od chorujących na depresję, że udział w Akcji pokazał im nową perspektywę, że dał poczucie, iż proces terapii można wesprzeć metodą całkowicie darmową i dostępną "na wyciągnięcie ręki" - tj. poprzez śpiew! Z kolei ci, którzy chorują na depresję, a już są członkami chórów, podkreślają, jak bycie w grupie wspiera proces ich zdrowienia.

Cieszymy się, że nasza Akcja - oczywiście między innymi, równie ważnymi! - stanowi cenny wkład w podnoszenie świadomości społeczeństwa, czym depresja jest, a czym nie jest, jakie są skuteczne metody leczenia, a jakie totalnie procesu nie wspierają. 

Śpiewajmy wszyscy! Będziemy nie tylko szczęśliwsi, ale też zdrowsi! 

dr Krzysztof Dudzik, Opiekun merytoryczny akcji

 

CO DALEJ

Międzynarodowa Akcja “MUZYKA - Wsparcie Osób w Depresji” będzie kontynuowana. Znane są już daty kolejnej edycji - w przyszłym roku wydarzenia będą odbywać się w dniach 4-12 października 2025 r. Zapisy chórów do tego projektu ogłosimy w kwietniu 2025, ale już teraz można zaplanować działania w tym terminie. Formuła akcji będzie bez zmian, chociaż być może dojdą nowe elementy. Osoby, które chciałyby porozmawiać na temat akcji zapraszamy do kontaktu mailowego na adres chortownia@gmail.com.